FODMaP: oude wijn in nieuwe zakken?
|11
Suiker in perspectief, november 2014
Risico op deficiënties
Op internet circuleren diverse lijsten met producten
die je niet zou mogen gebruiken bij het FODMaP-
beperkt dieet. Iedereen met darmklachten kan hier
dus zelf mee aan de slag. Maag-darm-leverspecialist
prof.dr. Lisbeth Mathus-Vliegen, emeritus bijzonder
hoogleraar klinische voeding (AMC Amsterdam)
maakt zich hier zorgen over: ‘Het is een heel
beperkend dieet. De voeding beperken is één ding,
maar de voeding op een goede manier weer
uitbreiden en de juiste conclusies trekken is heel
wat anders. Om nog maar te zwijgen over het feit
dat veel zelfdoeners waarschijnlijk doorschieten en
zich (levens)lang veel producten ontzeggen, met
het nodige risico op deficiënties.
Het is echt een taak voor de diëtist om dit dieet te
begeleiden, en de verschillende componenten van
de FODMaP gestructureerd te herintroduceren en
ervoor te waken dat er geen deficiënties ontstaan.’
Er zijn diverse studies gepubliceerd over het dieet.
Volgens Mathus is kritiek mogelijk op de uitvoering
en de manier waarop de resultaten berekend
worden: ‘Ik juich pas als behandelaars een goed
protocol en gevalideerde vragenlijsten gebruiken.’
Beoogde doelgroep definieren
‘Ik zou heel graag zien dat er een werkgroep komt
die de beoogde doelgroep goed definieert, en
adviezen vastlegt die niet voor tweeërlei uitleg
vatbaar zijn,’ vervolgt Mathus bevlogen. ‘Wat zou
het dan prachtig zijn als diëtisten die het FODMaP-
beperkt dieet adviseren en begeleiden, registreren
welke patiënten wel en welke niet op het dieet
reageren. Daarvoor zijn gevalideerde vragenlijsten
nodig die als nulmeting, na de eliminatie en na
langere tijd afgenomen kunnen worden, zodat
beoordeeld kan worden of en hoeveel klinische
verbetering optreedt. Bovendien moet ook
omschreven worden waar de voeding deficiënt
aan is, en er moet geregistreerd worden welke
categorie(en) FODMaP weer zijn geïntroduceerd
zodat mogelijk een ranking in de FODMaP aan te
geven is. Ik hoop dat dan ook uitgekristalliseerd is
wie in aanmerking komt voor het dieet en welk
percentage van de patiënten echt klachtenvrij
wordt!’
Voordelen voor diëtist en patiënt
Met een dergelijke gestructureerde aanpak kunnen
diëtisten hun patiënten optimaal begeleiden en deze
worden niet onnodig belast in het beperken van
hun voeding. Er moet Mathus nog iets van het hart:
‘Ik vind het belachelijk dat je als diëtist alleen het
dieet zou mogen adviseren als je een bepaalde
scholing gevolgd hebt, en dat je ervoor moet betalen
om de benodigde informatie over gehaltes aan
FODMaP in voedingsmiddelen te verkrijgen.
Kom op professionals, sla de handen collegiaal
ineen en ga ervoor!’
Voor meer informatie over FODMaP, kijk op
FODMaP
FODMaP zijn Fermenteerbare
Oligosachariden, Disachariden en
Monosachariden en (and) Polyolen.
Het FODMaP-beperkte dieet is vrij recent
door een onderzoeksgroep in Australië
ontwikkeld en wordt geadviseerd bij het
Prikkelbare Darm Syndroom (PDS).
Na zes tot acht weken worden
de voedingsmiddelen die FODMaP bevatten
opnieuw geïntroduceerd om erachter te
komen welke koolhydraten klachten
veroorzaken.
